Understanding the pervasiveness of sin is central to Christian theology. The question of why humans are so sinful given an omniscient, omnipotent, and omnibenevolent God presents a challenge and a puzzle. Here, we investigate Friedrich Schleiermacher’s biocultural evolutionary account of sin. We look at empirical evidence to support it and use the cultural Price equation to provide a naturalistic model of the transmission of sin. This model can help us understand how sin can be ubiquitous and unavoidable, even though it (...) is not biologically transmitted, and even if there is no historical Fall that precipitated the tendency to sin. (shrink)

Recent experimental evidence from developmental psychology and cognitive neuroscience indicates that humans are equipped with unlearned elementary mathematical skills. However, formal mathematics has properties that cannot be reduced to these elementary cognitive capacities. The question then arises how human beings cognitively deal with more advanced mathematical ideas. This paper draws on the extended mind thesis to suggest that mathematical symbols enable us to delegate some mathematical operations to the external environment. In this view, mathematical symbols are not only used to (...) express mathematical concepts—they are constitutive of the mathematical concepts themselves. Mathematical symbols are epistemic actions, because they enable us to represent concepts that are literally unthinkable with our bare brains. Using case-studies from the history of mathematics and from educational psychology, we argue for an intimate relationship between mathematical symbols and mathematical cognition. (shrink)

[from the publisher's website] Questions about the existence and attributes of God form the subject matter of natural theology, which seeks to gain knowledge of the divine by relying on reason and experience of the world. Arguments in natural theology rely largely on intuitions and inferences that seem natural to us, occurring spontaneously—at the sight of a beautiful landscape, perhaps, or in wonderment at the complexity of the cosmos—even to a nonphilosopher. In this book, Helen De Cruz and Johan (...) De Smedt examine the cognitive origins of arguments in natural theology. They find that although natural theological arguments can be very sophisticated, they are rooted in everyday intuitions about purpose, causation, agency, and morality. Using evidence and theories from disciplines including the cognitive science of religion, evolutionary ethics, evolutionary aesthetics, and the cognitive science of testimony, they show that these intuitions emerge early in development and are a stable part of human cognition. -/- De Cruz and De Smedt analyze the cognitive underpinnings of five well-known arguments for the existence of God: the argument from design, the cosmological argument, the moral argument, the argument from beauty, and the argument from miracles. Finally, they consider whether the cognitive origins of these natural theological arguments should affect their rationality. (shrink)

This paper takes a cognitive perspective to assess the significance of some Late Palaeolithic artefacts (sculptures and engraved objects) for philosophicalconcepts of art. We examine cognitive capacities that are necessary to produceand recognize objects that are denoted as art. These include the ability toattribute and infer design (design stance), the ability to distinguish between themateriality of an object and its meaning (symbol-mindedness), and an aesthetic sensitivity to some perceptual stimuli. We investigate to what extent thesecognitive processes played a role in (...) the production and appreciation of somerecently discovered Palaeolithic artefacts. (shrink)

Despite their divergent metaphysical assumptions, Reformed and evolutionary epistemologists have converged on the notion of proper basicality. Where Reformed epistemologists appeal to God, who has designed the mind in such a way that it successfully aims at the truth, evolutionary epistemologists appeal to natural selection as a mechanism that favors truth-preserving cognitive capacities. This paper investigates whether Reformed and evolutionary epistemological accounts of theistic belief are compatible. We will argue that their chief incompatibility lies in the noetic effects of sin (...) and what may be termed the noetic effects of evolution, systematic tendencies wherein human cognitive faculties go awry. We propose a reconceptualization of the noetic effects of sin to mitigate this tension. (shrink)

According to cognitive science of religion (CSR) people naturally veer toward beliefs that are quite divergent from Anselmian monotheism or Christian theism. Some authors have taken this view as a starting point for a debunking argument against religion, while others have tried to vindicate Christian theism by appeal to the noetic effects of sin or the Fall. In this paper, we ask what theologians can learn from CSR about the nature of the divine, by looking at the CSR literature and (...) what it identifies as commonalities across religions. We use a pluralist, non-confessional approach to outline properties of the divine. We connect our approach to Hick’s religious pluralism, Ramakrishna’s realization of God through multiple spiritual paths, and Gellman’s inexhaustible plenitude. (shrink)

This Element focuses on three challenges of evolution to religion: teleology, human origins, and the evolution of religion itself. First, religious worldviews tend to presuppose a teleological understanding of the origins of living things, but scientists mostly understand evolution as non-teleological. Second, religious and scientific accounts of human origins do not align in a straightforward sense. Third, evolutionary explanations of religion, including religious beliefs and practices, may cast doubt on their justification. We show how these tensions arise and offer potential (...) responses for religion. Individual religions can meet these challenges, if some of their metaphysical assumptions are adapted or abandoned. (shrink)

Speculative fiction, such as science fiction and fantasy, has a unique epistemic value. We examine similarities and differences between speculative fiction and philosophical thought experiments in terms of how they are cognitively processed. They are similar in their reliance on mental prospection, but dissimilar in that fiction is better able to draw in readers (transportation) and elicit emotional responses. By its use of longer, emotionally poignant narratives and seemingly irrelevant details, speculative fiction allows for a better appraisal of the consequences (...) of philosophical ideas than thought experiments. (shrink)

This paper examines the cognitive foundations of natural theology: the intuitions that provide the raw materials for religious arguments, and the social context in which they are defended or challenged. We show that the premises on which natural theological arguments are based rely on intuitions that emerge early in development, and that underlie our expectations for everyday situations, e.g., about how causation works, or how design is recognized. In spite of the universality of these intuitions, the cogency of natural theological (...) arguments remains a matter of continued debate. To understand why they are controversial, we draw on social theories of reasoning and argumentation. (shrink)

Ever since Chomsky, language has become the paradigmatic example of an innate capacity. Infants of only a few months old are aware of the phonetic structure of their mother tongue, such as stress-patterns and phonemes. They can already discriminate words from non-words and acquire a feel for the grammatical structure months before they voice their first word. Language reliably develops not only in the face of poor linguistic input, but even without it. In recent years, several scholars have extended this (...) uncontroversial view into the stronger claim that natural language is a human-specific adaptation. As I shall point out, this position is more problematic because of a lack of conceptual clarity over what human-specific cognitive adaptations are, and how they relate to modularity, the notion that mental phenomena arise from several domain-specific cognitive structures. The main aim of this paper is not to discuss whether or not language is an adaptation, but rather, to examine the concept of modularity with respect to
the evolution and development of natural language.
. (shrink)

In this chapter, we focus on animism and how it is studied in the cognitive science of religion and cultural anthropology. We argue that philosophers of religion still use (outdated) normative notions from early scientific studies of religion that go back at least a century and that have since been abandoned in other disciplines. Our argument is programmatic: we call for an expansion of philosophy of religion in order to include traditions that are currently underrepresented. The failure of philosophy of (...) religion to discuss and accommodate different perspectives means a large part of human religious beliefs, practices, and experiences remains outside its purview. As a point of focus, we examine animism in two cultures as a way to think about what sorts of questions and ideas an expansion of philosophy of religion into lesser-explored traditions could offer. (shrink)

Humans have a tendency to reason teleologically. This tendency is more pronounced under time pressure, in people with little formal schooling and in patients with Alzheimer’s. This has led some cognitive scientists of religion, notably Kelemen, to call intuitive teleological reasoning promiscuous, by which they mean teleology is applied to domains where it is unwarranted. We examine these claims using Kant’s idea of the transcendental illusion in the first Critique and his views on the regulative function of teleological reasoning in (...) the third Critique. We examine whether a Kantian framework can help resolve the tension between the apparent promiscuity of intuitive teleology and its role in human reasoning about biological organisms and natural kinds. (shrink)

According to Mary Midgley, philosophy is like plumbing: like the invisible entrails of an elaborate plumbing system, philosophical ideas respond to basic needs that are fundamental to human life. Melioristic projects in philosophy attempt to fix or reroute this plumbing. An obstacle to melioristic projects is that the sheer familiarity of the underlying philosophical ideas renders the plumbing invisible. Philosophical genealogies aim to overcome this by looking at the origins of our current concepts. We discuss philosophical concepts developed in Indigenous (...) cultures as a source of inspiration for melioristic genealogy. Examining the philosophical concepts of these communities is useful because it gives us a better idea of the range of ethical, political, and metaphysical approaches that exist in the world. Members of western societies do not get a clear view of this range, in part because living in large groups presents its own constraints and challenges, which limit philosophical options. We argue that features of Indigenous philosophies, such as egalitarianism and care for one's natural environment, are not inevitable byproducts of Native material conditions and lifestyles, but that they are deliberate forms of conceptual engineering. We propose that comparative philosophy is an integral part of the genealogical project. -/- . (shrink)

This is an introduction to the Symposium on “Evolution, Original Sin, and the Fall,” which has been designed as a thematic section for Zygon: Journal of Religion and Science. The Symposium investigates the enduring question of whether hamartiology (the theological study of sin) is compatible with evolutionary theory. We trace the origins of this question to the debate between Modernists and Traditionalists at the turn of the previous century. Our contributors make headway in these discussions by delving into details, namely (...) by asking whether the hamartiological views of particular theologians, such as Augustine or Aquinas, can be reconciled with specific aspects of evolutionary theory. They also extend hamartiology in novel directions through the application of critical race theory and literary science to shed new light on the origin and transmission of original sin. (shrink)

Empirical research in the psychology of nature appreciation suggests that humans across cultures tend to evaluate nature in positive aesthetic terms, including a sense of beauty and awe. They also frequently engage in joint attention with other persons, whereby they are jointly aware of sharing attention to the same event or object. This paper examines how, from a natural theological perspective, delight in natural beauty can be conceptualized as a way of joining attention to creation. Drawing on an analogy between (...) art and creation, we propose that aesthetic appreciation of nature may provide theists with a unique phenomenological insight into God's creative intentions, which are embodied in the physical beauty of creation. We suggest two directions in which this way of looking at the natural world can be fleshed out: in a spontaneous way, that does not take into account background information, and with the help of science. (shrink)

In this dialogue Otto K. and The Professor talk about how experiences from war can affect subjects over generations.

Epistemic peer disagreement raises interesting questions, both in epistemology and in philosophy of science. When is it reasonable to defer to the opinion of others, and when should we hold fast to our original beliefs? What can we learn from the fact that an epistemic peer disagrees with us? A question that has received relatively little attention in these debates is the value of epistemic peer disagreement—can it help us to further epistemic goals, and, if so, how? We investigate this (...) through a recent case in paleoanthropology: the debate on the taxonomic status of Homo floresiensis remains unresolved, with some authors arguing the fossils represent a novel hominin species, and others claiming that they are Homo sapiens with congenital growth disorders. Our examination of this case in the recent history of science provides insights into the value of peer disagreement, indicating that it is especially valuable if one does not straightaway defer to a peer’s conclusions, but nevertheless remains open to a peer’s evidence and arguments. (shrink)

K has a prepaid appointment with J. She wants to talk about philosophy even though the appointment is for psychotherapy. It seems she really just wants to leave and eventually she does. When she returns the subject is the meaning of life in a world without a God. Together they manage to sort some things out.

In this dialogue Jeito and Immanuel K. tries to navigate in a sea filled with philosophy, God and Nothingness. They conclude that they are safe from the void of Nothingness.

In a previous issue of Tijdschrift voor Filosofie, Filip Buekens argues that evolutionary psychology (EP), or some interpretations thereof, have a corrosive impact on our ‘manifest self-image’. Buekens wants to defend and protect the global adequacy of this manifest self-image in the face of what he calls evolutionary revisionism. Although we largely agree with Buekens’ central argument, we criticize his analysis on several accounts, making some constructive proposals to strengthen his case. First, Buekens’ argument fails to target EP, because his (...) notion of the ‘constitutive conditions’ of our attitudes is too wide and too extensive. Second, his defense of the global adequacy of our attitudes does not allow for sufficient differentiation to analyze the problem of potential self-refutation with respect to EP. Third, his account of knowledge about constitutive conditions, and its impact on our self-image, is problematic. We provide a more detailed explanation for the pervasiveness of evolutionary revisionism and other misconceptions about EP. Finally, we consider in what sense EP may legitimately affect our self-image, and whether it can truly inspire corrections of our view of human nature. (shrink)

I have had the fortune to find a way to unite theology and science. It is and has been a bit overwhelming. My aim was to integrate science and hermeneutics but I ended up with a theory that integrates pretty much everything. In this paper I focus the fundamental principle that seems so simple that it could taken for a tautology but it is not. The principle, or, rather, the basic assumption, is that an ontologically homogeneous domain does not cause (...) an ontologically homogeneous domain. By this device all ontologically homogeneous domains are causally closed in relation to other ontologically homogeneous domains. Ontologically heterogeneous domains, on the other hand, are permitted to cause and to be caused by ontologically homogeneous domains. The very first ontologically homogeneous domain, also, is permitted to be caused by an ontologically heterogeneous domain. Science, therefore, would concern inquiries into all ontologically homogeneous and heterogeneous domains except for the first ontologically heterogeneous domain. The first ontologically heterogeneous domain would be the field of interest for theology. Consecutive ontologically homogeneous domains could be the platonic mathematical universe, the physical universe and ourselves as subjects. (shrink)

To what extent should teachers promote the view from nowhere as an ideal to strive for in education? To address this question, I will use Mark Twain’s The Mysterious Stranger as an example, illustrating the stakes involved when the view from nowhere is taken to be an attainable educational ideal. I will begin this essay by offering a description of Thomas Nagel’s view from nowhere. Having done this, I will return to Twain’s story, providing some further examples of how access (...) to the view from nowhere comes to influence the educational process in different ways. I will then connect the educational question raised by Twain’s story to two radically different versions of the exemplar found in the works of Benedict de Spinoza: the philosopher and the prophet. These figures will help illustrate how the striving for philosophical truth can sometimes be educationally inapt, as education always needs to account for humans being human, all too human. (shrink)

Catalan translation, introductory study and notes on W. K. Clifford’s “The Ethics of Belief”. Published in Clifford, W.K. “L’ètica de la creença”. Quaderns de Filosofia, vol. III, n. 2 (2016), pp. 129–150. // Catalan translation, introductory study and notes on William James’s “The Will to Believe”. Published in James, William. “La voluntat de creure”. Quaderns de Filosofia, vol. III, n. 2 (2016), pp. 151–172. [Introductory study published in Oya, Alberto. “Introducció. El debat entre W. K. Clifford i William James”. Quaderns (...) de Filosofia, vol. III, n. 2 (2016), pp. 123–127]. (shrink)

The results are interpreted in terms of a deficit in initial rule learning and subsequent generalization of these rules to new stimuli. Negative feedback is adequately processed at a neural level but this information is not used to improve behaviour on subsequent trials. As learning is degraded, the process of error detection at the moment of the actual response is diminished. Therefore, the current study demonstrates that disturbed error-monitoring processes play a central role in the often reported learning deficits in (...) individuals with PP. (shrink)

Tarihte herhalde çok az soru Tanrı’nın varlığı sorusu kadar sık sorulmuş, çok yanıtlanmış ve verilen birbirinden farklı onca yanıta rağmen kesin bir sonuca ulaştırılamayıp tartışılmaya devam etmiştir. Yine de geçmişe dönüp baktığımızda bu soruya verilen farklı yanıtların farklı uygarlıkların inşa edilmesine, bazılarının yıkılmasına, acımasız çatışmalara ve her şeye rağmen kucaklaşmalara da vesile olduğunu görüyoruz. Tanrı var mı? Varsa onu nasıl bilebiliriz? Tanrı yoksa her şey mubah mı? İnsan aklı ilahi olanı kavrayabilir mi? Tanrı’nın varlığı ahlaklı olmanın şartı mı? Evren akıllı (...) bir tasarımcının imzasını taşıyor mu? Bu kitapta felsefeci William David Beck, bu sorulara tarihte verilen yanıtları ve bu konudaki tartışmaları ele alarak meselenin genel ve tarihsel bir tablosunu bize sunuyor. Platon, Aristoteles, Marcus Aurelius gibi Eski Yunan ve Roma düşünürlerinden Anselmus, Thomas Aquinas, Augustinus ve Yahudi-Hıristiyan geleneğine, Doğu’nun bilgelerine, İbni Rüşd, Fârâbî ve Gazzâlî gibi İslam düşünürlerinden Alvin Plantinga, Graham Oppy, Sam Harris, Richard Dawkins, Max Tegmark gibi Batılı modern ilahiyatçılara, bilim insanlarına ve Yeni Ateizm hareketine kadar uzanan bir çizgide “Tanrı var mı?” sorusuna verilen çeşitli yanıtları ve bu yanıtlara sunulan akılcı gerekçeleri ortaya koyarak soruya felsefece bir yanıt vermenin nasıl bir iş olduğunu da gösteriyor. (shrink)

Güvenilirci (reliabilist) bilgi teorisi, çağdaş epistemik gerekçelendirme kuramları içerisinde, dışsalcı (externalist) kuramın bir türü olarak kendisine yer bulmaktadır. Kısaca, bir inancı gerekçelendiren şeyin o inancın oluşturulduğu sürecin güvenilirliği olduğunu öne süren bu yaklaşım, bu bilişsel süreçleri özne dışı unsurlara bağladığı içinde dışsalcı bir pozisyonda yer almaktadır. Bu bilgi teorisinin tam karşı konumunda yer alan içselci (internalist) bilgi teorisi ise, özne merkezli bir yaklaşımla, doğru inancı gerekçelendirecek yöntemin, kişinin kendi zihinsel yapısından yola çıkarak, belli kognitif süreçler sonucunda ulaşılabileceğini öne sürmektedir. Epistemik (...) gerekçelendirme kuramları içerisinde birçok tartışmada kendisine yer bulan bu iki bilgi teorisi, kendi içerisinde de birçok farklı kurama kapı aralamıştır. Burada içselci bilgi teorisinden ortaya çıkan erişim içselciliği, farkındalık içselciliği gibi kuramları ve dışsalcı bilgi teorisinden ortaya çıkan süreç güvenilirciliği, gösterge güvenilirciliği ve erdem güvenilirciliği gibi farklı türden kuramları örnek olarak verebiliriz. Öte yandan çağdaş epistemolojideki bu tartışmalar, dini epistemoloji içerisinde de kendisine yer bulmuştur. Özellikle Alvin Plantinga, kendi dini epistemolojisi içerisinde dışsalcı bir tutum sergilemiş ve son dönem çalışmaları içerisinde de güvenilirci bir anlayışla Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymaya çalışmıştır. Bu makalede öncelikle dışsalclık ve onun bir türü olan güvenilirci bilgi anlayışını ve bu kuramlara getirilen eleştirileri ele almaya çalışacağız, daha sonra A. Plantinga’nın son dönem dini epistemolojisinin de yönünü belirleyen güvence (warrant) kavramını açıklayıp, bu kavramın bütün teist dinlere uygulanabilirliğini sorgulayacağız. (shrink)

Alvin Plantinga, analitik felsefe düşüncesi içerisinde yetişmiş ve bu gelenek içinde teistik din felsefesinin oluşumuna katkıda bulunmuş bir filozoftur. Ayrıca teizmin savunusu için yaptığı çalışmalarla, çeşitli üniversitelerden aldığı onur ödülleri ve 2017 yılında kazandığı Templeton Prize ödülüyle, haklı bir üne kavuşmuş bir şahsiyettir. Bu çalışmayı yapmamızdaki en önemli amaç, Plantinga’nın dini epistemoloji üzerine yaptığı çalışmaları analiz edip bu düşüncelerinin ardalanına dair bir tespitte bulunmaktır. Bu çalışmada yararlandığımız öncelikli kaynaklar, Plantinga’nın Nicholas Wolterstorff ile birlikte kaleme aldığı “Faith and Rationality” adlı eser (...) ile birlikte son dönem epistemik fikirlerinin çerçevesini belirleyen üç ciltlik “Warrant and Proper Function”, “Warrant: The Current Debate”, “Warranted: Christian Belief” isimli eserler olmuştur. Plantinga’nın ilk dönem epistemoloji çalışmalarının gayesini bir tür olumsuzlama diyebileceğimiz klasik temelciliğin ve evidentializmin eleştirisi oluştururken, ikinci döneminde bu eleştirilerden yola çıkarak Tanrı inancının haklı bir temelde ve güvenceye sahip olduğunu gösterme amacına yönelmiştir. Plantinga’nın teolojik fikirlerini oluşturan Kalvinci ekol, onun dini epistemolojisinin de özünü oluşturmaktadır. Plantinga’nın dini epistemolojisini iki boyutlu olarak değerlendirdiğimizde, içe dönük olarak Hristiyan inancıyla ilgilense de çalışmalarının dışsal yönünü daha genel olarak teizmin Tanrı’sı ve onun rasyonelliği oluşturmaktadır. Açıkçası Plantinga’nın epistemolojik külliyatı bir tür kavram zenginliğini de beraberinde getirmektedir. Çalışmamız içerisinde ele aldığımız kadarıyla uygun işlevsellik, tasarım planı, güvence (warrant) gibi kavramlar onun Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymak için ne derece kararlı olduğunu göstermektedir. Netice itibariyle Tanrı inancının ve onun bilgisinin rasyonel olabileceğini ifade eden Plantinga, her ne kadar Hristiyan inancının belli bir koluna mensup olsa da diğer mezhepleri dışlamaz. Ayrıca Plantinga, birçok çalışmasında belirttiği üzere projesinin Yahudilik, İslam gibi diğer teistik dinlere yönelik olduğunu da belirtmektedir. (shrink)

“Doğal din” terimi, bazen doğanın kendisinin ilahi olduğu bir panteistik doktrine atıfta bulunur. “Doğal teoloji” terimi ise aksine, başlangıçta gözlemlenen doğal gerçekler temelinde (ve bazen) Tanrı’nın varlığını savunmaya yönelik projeye atıfta bulunur. Bununla birlikte çağdaş felsefede, hem “doğal din” hem de “doğal teoloji” genel olarak, dinî veya teolojik konuları araştırmak için insana, “doğal” olan bilişsel yetilerini – akıl, algı, içgözlem- kullanma projesini ifade eder. Doğal din veya teoloji, mevcut anlayış üzerine, doğayla ilgili ampirik araştırmalarla sınırlı olmamakla birlikte ayrıca panteistik bir (...) sonuçla da bağlantılı değildir. Bununla birlikte o, özel doğal olmayan yetilere (ESP, telepati, mistik deneyim) veya doğaüstü bilgi kaynaklarına (kutsal metinler, vahiy teolojisi, inanç otoriteleri, doğrudan doğaüstü iletişim) hitap etmekten kaçınır. Genel olarak, doğal din veya teoloji (bundan böyle “doğal teoloji” olarak anılacaktır), diğer felsefi ve bilimsel girişimlerle aynı rasyonel inceleme standartlarına uymayı amaçlamaktadır ve aynı değerlendirme ve eleştiri yöntemlerine tabidir. (shrink)

Epistemolojik olarak bilgiye başvuran ve bilme faaliyetinde bulunan insanın, Kur’an’da önemli bir yeri vardır. Buradaki bilme faaliyetini, salt teolojik bir buyruk olarak, yani Allah’ı bilmek olarak değil, doğru bilgi ile yanlış bilgi arasında hem teorik hem de ahlaki bir farklılık olarak anlamak ve Kur’an'da insana epistemik özellikler atfedildiğini ve böylece insanın epistemik başarılarından dolayı övüldüğünü söyleyebilmek mümkündür. Bu açıdan bakıldığında herhangi bir önermeye yönelik olarak rasyonel bir tutum benimseyen, yani bilen özne ile bu faaliyette isteyerek ve istemeyerek giren kişinin durumu (...) arasında bir fark olduğu açıktır. Doğrusu bu farkın epistemik önceliği kadar, ahlaki önceliği de dikkate değerdir. Nitekim buradaki ahlaki üstünlük, doğru bilgiyi hedefleme ve ona ulaşma noktasında ortaya çıkan erdemdir. Doğru bilgiye ulaşmanın entelektüel bir erdem olduğu düşünüldüğünde, Kur’an’ın Erdem epistemolojisi üzerinden değerlendirilmesi bu noktada önemlidir. Doğrusu erdemli bir bilişsel faaliyet, Kur'an’da açık bir şekilde ana fikir olarak ortaya konulur ve buna göre cehaletten kaçınmak ve doğru bilgiye ulaşmak için erdemli bir çaba göstermek önem taşır. Kur’an’daki ifadeleri bilgeliğe ulaşmak olarak anlayacak olursak, asıl hedef; bilgi ve anlayışımızın, entelektüel ve ahlaki vicdanımızı veya takvamızı güçlendirmesi için kullanılabileceği söylenilebilir ve bu inanç, erdem epistemolojisine dayalı bir yaklaşım içerisinde şekillendirilebilir. (shrink)

Modal ontolojik argüman, Tanrı’nın varlığını sadece bilfiil gerçek olan bu dünyada değil, bütün mümkün dünyalarda göstermeye yönelik bir argümandır. Anselm’in (1033-1109) Proslogion adlı eserinin 3. bölümünde “kendisinden daha büyüğü düşünülemeyen” şeklinde tanımlanan; Tanrı’nın var olmamasının da düşünülemeyeceğini, bu yüzden de varolmamasının imkansızlığı üzerinde kurulu yeni bir argüman bulunduğunu öne süren bazı araştırmacılar, bu argümanı mümkün dünyalar semantiği yardımıyla formüle edip, “modal ontolojik argüman” şeklinde adlandırmışlardır. Çok farklı şekillerde formüle edilmiş bu argüman kabaca Tanrı’nın mümkünse zorunlu olması, dolayısıyla bilfiil gerçek olan (...) bu dünyada da var olması gerektiğini savunur. (shrink)

Çağdaş epistemoloji içerisinde, dışsalcı, güvenilirci ve erdeme dayalı epistemolojik tartışmaların bir benzerini, dini epistemoloji içerisinde etkili bir şekilde yer edinen ve reformcu epistemoloji olarak bilinen yaklaşım üzerinden görebilmek mümkündür. Alvin Plantinga, Nicholas Wolterstorff ve William Alston gibi filozofların öne çıktığı bu yaklaşımın ana iddiası, kanıta ya da argümana dayanmaksızın, Tanrı’nın varlığına inanmanın bütünüyle doğru, rasyonel, makul ve güvenilir olacağı şeklindeki bir tezdir. Kanıtın, gerekçelendirme için zorunlu bir koşul olmadığı fikri, algısal deneyimlerin gerekçelendirilmesine benzer şekilde, dini deneyimlerin de öyle olduğu ve (...) dolayısıyla, aynı epistemik statüye sahip olması gerektiğini öne süren, eşitlik tezine dayanır. İlk ortaya çıktığı günden bugüne, üzerinde çokça konuşulan ve tartışılan bir yaklaşım olan reformcu epistemoloji, özellikle son beş yıl içerisinde, oldukça farklı bir hale gelmiştir. Zira bu yaklaşımı, kanıtsalcılıkla uyumlu, erdem epistemolojisiyle bağlantılı ve diğer teistik dinler üzerinden değerlendiren yeni çalışmalar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bu makalede, reformcu epistemoloji ana hatlarıyla ele alınmıştır. Beraberinde, ona yöneltilen itirazlara değinilmiş ve sonrasında, bahsi geçen yenilik iddiaları soruşturulmaya çalışılmıştır. Son olarak, teistik inancın rasyonalitesiyle ilgili, farklı bir bakış açısı sunulmuştur. (shrink)

Mitos ve Logos kavramları Antik Yunan uygarlığında söz kavramına karşılık gelen sözcükleri karşılamak için kullanılmıştır. Felsefe tarihinin başlangıcı için yapılan tanımlamalarda ise mitos kavramının yerine logos kavramının tercih edilmesi iki kavram arasında bir farklılığı ortaya koymak için yapılmaktadır. Bu ayrımın nedeni ise mitos’un daha çok dinsel içerikle anılması logos’un ise içerisinde bir tür akılsallık barındırması şeklindeki yorumlarda kendini göstermektedir. Ancak söz konusu ayrımın ilk doğa filozofu/ilk felsefeci olarak nitelendirilen Thales için geçerli olup olmadığı geçmişte olduğu gibi günümüzde de halen tartışılmaktadır. (...) Felsefe tarihi yazımlarında ilk sıraya konan Thales’in anılan kavramları gerçekten farklı şekilde yorumlayıp yorumlamadığı bizce de tartışmaya açık bir husustur. Bu açıdan bakıldığında Thales, söz konusu kavramları iki farklı problemler alanı olarak mı görmüştür? Onun düşüncelerinde kendinden önceki mitolojik mirasın izleri bulunabilir mi? O, katışıksız bir rasyonel midir, yoksa henüz felsefenin yeni filizlendiği bir toplumda bir ara basamağı mı temsil etmektedir? Bu makalenin içerisinde tartışacağımız bu sorular, felsefe tarihinin başlangıcına ilişkin kavramsal arka planın ne olduğu hakkında bize katkı sağlayacaktır. (shrink)

Hristiyan inancı içerisinde merkezi konuma sahip olan mevzulardan birisi de, İsa’nın ölümünden üç gün sonra diriltildiğine yönelik olan inançtır. Hristiyan eskatolojisinin de dayanak noktasını oluşturan bu mevzu, dinler tarihi ya da teoloji gibi disiplinlerin içerisinde tartışıldığı gibi, çeşitli Hristiyan düşünürlerce, din felsefesi disiplini içerisinde de tartışılmıştır. Din felsefesi açısından bakıldığında, konunun merkezi konumda olması, bu mevzunun rasyonel bir zeminde tartışılıp tartışılamayacağını da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, özellikle din felsefesi içerisinde birçok Hristiyan düşünür tarafından konu ele alınmış ve farklı çevrelerce de (...) mevzuya yönelik karşı itirazlar dile getirilmiştir. Bu noktada yapılan tartışmaların içeriğine baktığımızda, mucize kavramı önem taşımakla birlikte, Hristiyan düşünürlerin argüman haline getirdikleri ve bir delil olarak öne sürdükleri “Boş mezar” ve “Tanıklıklar gibi birçok farklı husususun din felsefesi açısından tartışıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca bazı ateist düşünürlerin bu delillere yönelik itirazları olmakla birlikte, bazı Hristiyan tarihçilerinde konuya ilişkin ciddi itirazları bulunmaktadır. Biz de bu makalemizde, İsa’nın ölümünden sonra dirilişinin rasyonel bir şekilde izahının nasıl olabileceği sorusunu merkeze alıp, konuyu Hristiyan düşünürlerin bakış açısından değerlendirmeye çalıştık. Bu noktada İslam gibi farklı dinlerde ve farklı anlatılarda karşımıza çıkan Hz. İsa figürünü konumuzun dışında tuttuğumuzu ayrıca belirtelim. Çünkü bizim yazımızın konusunu oluşturan kişi Hristiyan inancındaki İsa ve bu din içerisinde önem taşıyan kutsal metinler ve bu metinlerde geçen anlatılar oldu. Bu açıdan bakıldığında yazımız içerisinde, konuya ilişkin doğrudan bir teoloji ya da dinler tarihi çerçevesinde değerlendirme yapmaktan çok, din felsefesi içerisinde bize sunulan tartışmalardan yola çıkarak eleştirilerimizi ve tahlillerimizi dile getirmeye çalıştığımızı ifade edebiliriz. (shrink)

Ateistlerin teizmi reddetme gerekçeleri, genellikle kötülük sorununun teizme karşı en güçlü argüman olduğunu iddia etmelerinde yatmaktadır. Nitekim ateizme göre teizm, bu soruna başarılı bir şekilde cevap verememektedir. Bununla birlikte kötülük sorununun sadece teistler için bir problem olmadığı iddia edilebilir. Bizde bu makale içerisinde bu savdan yola çıkarak, yakın dönemde Yujin Nagasawa’nın geliştirdiği “sistematik kötülüğün varoluşsal sorunu” açısından bu iddiayı ele almaya çalıştık. Bu sorun, başlangıçta, yalnızca dünyadaki belirli olayların veya belirli olay türlerinin kötü olduğunu değil, aynı zamanda insan varoluşunun dayandığı (...) tüm biyolojik sistemlerin kötü olduğunu göstererek, teizm için bir meydan okuma yaratmaktadır. Ancak hem teistlerin hem de ateistlerin tipik olarak dünyanın genel olarak iyi olduğunu ve içinde yaşamaktan mutlu ve minnettar olmamız gerektiğini onaylayan varoluşsal iyimserliği benimsedikleri düşünüldüğünde, kötülüğün bu versiyonu, teizm için olduğu kadar, ateizm içinde bir problem olmaktadır. Makale içerisinde sorunun bu versiyonuna yanıt verirken ateizmin teizme kıyasla önemli bir dezavantajla karşı karşıya kalması nedeniyle, bunun ateizme karşı güçlü bir argüman olabileceğini iddia ediyoruz. (shrink)

Dini epistemoloji, teistik inançların rasyonel zeminde gerekçelendirilme yollarını arayan, çağdaş epistemolojinin bir alt dalıdır. Musa Yanık, bu kitapta günümüzdeki en güçlü yaklaşım olan reform epistemolojisinden güvenilircilik bakış açısıyla yani “daha yüksek bir olasılıkla doğru olması yönünden” İslam inancının rasyonelliğini ortaya koymakta ve uygulamalı dini epistemolojinin sağlam ve cesur bir örneğini sergilemektedir. (Prof. Dr. Hasan Yücel Başdemir) -/- Epistemoloji topyekûn insan zihnini biçimlendirme ve inanç da dahil olmak üzere bilişsel faaliyetleri yönlendirme potansiyeline sahip bir alandır. Zira Allah’ın varlığı, birliği, nübüvvet ve (...) ahiretle ilişkili meseleler “nasıl bilebilirim, neleri bilebilirim, bildiğim şeyin kesinliğinden nasıl emin olabilirim?” gibi epistemik sorulardan bağımsız olamaz. Bu nedenle konu İslam düşüncesinde felsefecilerin olduğu kadar kelâmcıların da ilgisini çekmiştir.Bu bağlamda Musa Yanık tarafından modern teoriler de dikkate alınarak yazılan bu kitabın dini epistemoloji konusunda bir farkındalık oluşturmasını umuyorum. (Doç. Dr. Mehmet Bulgen) -/- Analitik felsefe ülkemizde yeni yeni tanınmaya başlanmış olmasına rağmen özellikle İslam entelektüel tarihindeki kelâm geleneği ile etkileşime geçme potansiyeli oldukça yüksek bir gelenektir. Musa Yanık, bu çalışmasıyla günümüzün en önemli analitik din felsefecilerinden AlvinPlantinga’nın dini epistemolojisini tanıtmakta ve kelâmla irtibatını eleştirel bir zeminde kurmaya çalışmaktadır. Çalışmanın güncel tartışmaları takip etmesi kadar bu tartışmalara farklı geleneklerden bakabilme becerisi felsefenin çok-yönlü bir çerçevede nasıl yapılabileceğine dair güzel bir örnek oluşturuyor. Musa Yanık’ın bu eseri, her şeyin birbiriyle etkileşime geçmeye başladığı global dünyada felsefe yapmanın olanaklarına dair yenilikçi bir yaklaşım ortaya koyuyor. -/- (Doç. Dr. Nazif Muhtaroğlu) -/- Elinizde tuttuğunuz bu kitap, dini epistemoloji ve erdem epistemolojisi kesişiminde yer almakla birlikte, inanç ve imanın epistemik statüsünü incelemek ve bunu yaparken ise İslam inancını merkeze almaktadır. Bu haliyle Türkçe literatür açısından önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Okuyucunun bu kitap aracılığıyla karşılaşacağı bazı sorular şunlardır: İnanç ve bilgi nedir? Kanıt olmadan inanmak ahlaken yanlış mıdır? İnançlarımızı rasyonel olarak gerekçelendirmenin yolları nelerdir? İslam inancı reform ve erdem epistemolojisi açısından güvenilir bir temele sahip midir? Fakat belki de en büyük kadim soru şudur: Tanrı’nın varlığını bilmek mümkün müdür? -/- (Taner Beyter-Öncül Analitik Felsefe Dergisi). (shrink)

“1950’li yıllarda dönemin büyük felsefecileri arasında dinsel inancı savunan bir kişi bile yoktu. 1990’lı yıllarda Yale’den UCLA’ya, Oxford’dan Heidelberg’e kadar birçok yerde insanın manevi yanını savunan ve geliştiren yüzlerce kitap yazılacak, sel olup akacaktı. Aradaki 40 yıllık süre zarfındaysa sadece ve sadece Alvin Plantinga vardı.” Kelly James Clark Tanrı’nın veya tanrıların varlığı sorusu felsefenin ezeli sorularından biri olagelmişse de Nietzsche’nin Tanrı’nın ölümünü ilan ettiği günden bu yana onu doğrularcasına yaşanan acılar, savaşlar, kötülükler bu konudaki tartışmaların sesini uzun süre bastırdı. Ama (...) özellikle yüzyılın ikinci yarısından sonra palazlanan analitik felsefede meydana gelen “metafiziğe dönüş”, dine yakınlık duyan, en azından dinle ilgilenen filozofların tekrar Yahudi-Hıristiyan ve İslam geleneklerinde anlaşıldığı şekliyle Tanrı’nın varlığına duyulan inancın gerekçelerini yeniden değerlendirmelerine, konuya yeni bir bakış ve araçlarla bakmalarına vesile oldu. Alvin Plantinga’nın bu kitabı, yayımlandığı tarihten itibaren “analitik din felsefesi” alanının da en önemli ve sarsıcı eserlerinden biri hâline geldi ve Tanrı’nın ölmediğini ilan etti. Anselmus’tan Hume’a, Kant ve pozitivistlerden John Mackie gibi modern ateologlara kadar felsefe geleneğiyle hesaplaşan Plantinga, bu abidevi çalışmasında ontolojik, kozmolojik ve teleolojik tanrı kanıtlamalarının eski ve yeni biçimlerinin çıkmazlarını, meziyetlerini ve sunduğu imkânları değerlendiriyor. Tanrı’nın varlığına duyulan inanç ile diğer insanların varlığına ve zihinlerine duyulan inanç arasındaki şaşırtıcı ve sarsıcı bağlantıyı ortaya koyuyor. (shrink)

Second part of the translation into Spanish of David Lewis' "New Work for a Theory of Universals", corresponding to the last sections of the original paper. || Segunda parte de la traducción al español del trabajo de David Lewis "New Work for a Theory of Universals", correspondiente a últimas secciones del artículo original. Artículo original publicado en: Australasian Journal of Philosophy, Vol. 61, No. 4, Dec. 1983, pp. 343-377.

In diesem Beitrag möchte ich eine Lesart von Marcel Mauss Essay "Die Gabe" vorschlagen, die ausgehend von drei Schlüsselszenen zwischen unterschiedlichen Formen der Gabe unterscheidet: der riskanten, der rituellen und der rivalisierenden Gabe. Diese drei Gabepraktiken, so werde ich zeigen, sind dabei in einer aufsteigenden Reihenfolge organsiert, insofern jede auf die Defizite und Probleme der jeweils vorherigen reagiert. Entsprechend werde ich dafür argumentieren, dass die rivalisierende Gabe den normativen Fluchtpunkt von Mauss’ Überlegungen darstellt und dass daher Mauss’ Diktum, die Gabe (...) sei zugleich »freiwillig und obligatorisch«, nicht als deskriptive, sondern als normative Aussage zu verstehen ist, hinter der sich ein Plädoyer für ein Konzept der agonalen Vergesellschaftung verbirgt. Dieses Konzept kann dabei als Mauss’ originärer Beitrag zur Beantwortung der Frage verstanden werden, wie sozialer Zusammenhalt in modernen, pluralistischen Gesellschaften möglich sein kann. Die Einheit der Vielheit kann allein durch das in der agonalen Vergemeinschaftung gesponnene »Band der Teilung« effektiv gesichert werden. (shrink)

Perez-Rodriguez and de la Fuente (2017) assume that although human races do not exist in a biological sense (“geneticists and evolutionary biologists generally agree that the division of humans into races/subspecies has no defensible scientific basis,” they exist only as “sociocultural constructions” and because of that maintain an illusory reality, for example, through “racialized” practices in medicine. Agreeing with the main postulates formulated in the article, we believe that the authors treat this problem in a superficial manner and have failed (...) to capture the current state of the field of knowledge in science and the humanities. In our commentary, we want to highlight two main omissions, and to notice three important implications for “a postracial medicine.”. (shrink)

Mehdiyev’in Bir Bilme Teorisi adını verdiği eser, içerisinde birçok kavram ve problemi barındırması açısından oldukça zengin ve ufuk açıcı bir teoridir. Onun, bilgi söz konusu olduğunda medeniyet, bilim, teoloji ve sanat gibi sosyal epistemoloji içerisindeki kavramlara atıfla karşılaştırmalar yapması ve inanç, kanı gibi kavramlar üzerinden değerlendirmelerde bulunması; mevcut literatür içindeki kavramlara dair gerek olumlu gerekse olumsuz yeni bakış açılarını bize sağlarken, ayrıca mevcut problemleri, hem çağdaş hem de klasik teoriler içinde ele alması, bize ufuk açıcı yorumlar da kazandırmaktadır.

Sözde-bilim ile ilgili bu tartışmalar uluslararası literatürde yapılıyor olsa da Türkiye’de henüz bu konuların eleştirel olarak ele alındığı söylenemez. Dolayısıyla sözde-bilimlerin eleştirel olarak ele alındığı öğrenme ortamlarının öğrencilerin bilime ve sözde-bilime ilişkin algılarına etkisi üzerine yapılacak araştırmalar konunun daha iyi anlaşılmasını sağlayabilir ve belki de ilerideki program değişiklerinde öğretim programlarında sözde-bilimin yer bulmasının yolunu açabilir.

İnsanın içinde yer aldığı toplumsal yaşam, kültürel değerlerin oluşmasına yol açmaktadır. Yaşanılan topluma dayalı bir şekilde oluşturulan değerler, yaşamın temel ölçütleri olarak ön plana çıkmaktadır. Değerler, önceki dönemlerde yalnızca yerel düzeyde kabul görürken, toplumsal değişim süreciyle birlikte ulusal ve küresel boyuta da taşınmıştır. Değerlerin sonraki nesillere aktarılması ve bireylerin olumlu değerleri benimseyip geliştirerek potansiyellerini ortaya çıkarmalarını sağlamak değerler eğitimi olarak ifade edilmektedir. Değerler eğitiminin sonucunda birey yerel anlamda yaşadığı toplumu, evrensel anlamdaysa yaşadığı dönemi yansıtmaktadır. Yeni nesillere değerler eğitiminin verilmesinde farklı (...) aktörler bulunmaktadır. Masalların değer aktarma amacı güden unsurlardan biri olduğu bilinmektedir. Masallar, önceki nesillerin deneyimlerini bizlere aktararak kültürel farkındalık oluşturup bulunduğumuz toplumun geçmişini daha iyi öğrenmemizi sağlar. Benzer kültürel ortamlarda yaşayan toplumlar, belirli ortak değerleri paylaşmaktadır. Uzak Doğu masallarında benzer değerlerin tespit edilmesi bu duruma örnek gösterilebilir. Bu bağlamda, araştırmada Japon masalları değerler eğitimi açısından incelenmektedir. Masallar işlevsel insan değerleri modeli çerçevesinde betimsel içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Analiz edilen on beş masalda en sık görülen değerler olarak dindarlık ve duygu ön plana çıkmaktadır. Zevk ve sağlık en az görülen değerlerken istikrar ve cinsellik değerleri yer almamaktadır. Verilerin, Japon masallarına farklı pencereden bakılmasına ve bu alanda Türkiye’de yeni çalışmaların geliştirilmesine katkıda bulunulması hedeflenmektedir. (shrink)

To reconcile true claims of de re necessity with the supposedly contingent existence of the concrete objects those claims are typically about, Kripkean essentialists invoke weak necessity. The claim that a is necessarily F is held to be equivalent to the claim that necessarily, if a exists then a is F. This strategy faces a barrage of serious objections a proper subset of which shows that the strategy fails to achieve its intended purpose. Relief can be provided via recourse to (...) a markedly non-Kripkean version of essentialism.1. (shrink)

This article argues, contra-Derrida, that Foucault does not essentialize or precomprehend the meaning of life or bio- in his writings on biopolitics. Instead, Foucault problematizes life and provokes genealogical questions about the meaning of modernity more broadly. In The Order of Things, the 1974-75 lecture course at the Collège de France, and Herculine Barbin, the monster is an important figure of the uncertain shape of modernity and its entangled problems (life, sex, madness, criminality, etc). Engaging Foucault’s monsters, I show that (...) the problematization of life is far from a “desire for a threshold,” à la Derrida. It is a spur to interrogating and critiquing thresholds, a fraught question mark where we have “something to do.” As Foucault puts it in “The Lives of Infamous Men,” it an ambiguous frontier where beings lived and died and they appear to us “because of an encounter with power which, in striking down a life and turning it to ashes, makes it emerge, like a flash [...]. (shrink)